از صنایع پر کاربرد در ایران سردخانه های متحرک و ثابت هستند که مواد خوراکی را برای جلوگیری از فاسد شدن مواد با حفظ کیفیت جهت نگهداری بلند مدت و کوتاه مدت استفاده می شود. در حال حاضر با دقت به شرایط اقتصادی و بازرگانی کشور ، در صنایع مختلف و متفاوت هزینه های ساخت از جمله : ساخت تجهیزات تهویه مطبوع و برودت صنعتی به میزان زیادی در قیاس با سال های قبل افزایش پیدا کرده اند. به این دلیل که ، سایر ظرفیت سنجی پروژه ها ، مثل شیوه های تقریبی سابق و با درصد های بالای ضریب اطمینان را منظور کردن و  نمی تواند برای کارفرما توجیه فنی و مالی قابل قبولی داشته باشد. بنابراین ، ظرفیت سنجی درست پروژه ها ، به معنای انتخاب تجهیزاتی متناسب با نیاز مشتری خواهد بود ؛ در نهایت به هیچ عنوان هزینه بیش تری را کارفرما نخواهد پرداخت. در این مقاله قصد داریم تا شما را با الزامات و روش های گوناگون ظرفیت سنجی سردخانه های صنعتی بیش تر آشنا کنیم تا بتوانید از این طریق بر آورد بهتری برای تهیه و خرید تجهیزات و سیستم های مورد نیاز در سردخانه داشته باشید.

پس اگر قصد راه اندازی یک سردخانه صنعتی را دارید قبل از هر چیز برای ظرفیت سنجی آن اقدام کنید. همچنین در انتها به ارائه یک طرح توجیهی برای ساخت سردخانه می پردازیم. برای آشنایی با این مفهوم و روش های آن تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

آشنایی با سردخانه

محلی که در آن مواد غذایی خنک نگه داشته می شود را سردخانه می گویند. این دستگاه باعث افزایش میزان کیفیت و ماندگاری مواد غذایی می شود. از مهم ترین وظایف آن جلوگیری از فساد در مواد و کالا های موجود در آن است. این سیستم فقط برای نگهداری مواد غذایی و کشاورزی نیست بلکه می توان از آن در صنعت های مختلفی مثل : نظامی و نگهداری مواد شیمیایی استفاده کرد. از این دستگاه استفاده های مختلفی و متنوعی می شود.

قسمت های مهم و اساسی سیستم های سرمایشی :

کمپرسور ، کندانسور و اواپراتور از مهم ترین قسمت های یک دستگاه سرمایشی است. قسمت مهم دیگر این دستگاه محفظه آن است. زیرا محفظه محل نگهداری کالا های مورد نظر است و همچنین جلوگیری از هدر رفت سرما می کند. معمولا دردستگاه های سرمایش تجاری و صنعتی از ساندویچ پنل ها به جای محفظه استفاده می شود.

تجهیزات مورد نیاز در ساخت سردخانه :

مهم ترین نکات در احداث اتاق های سردخانه بزرگ و کوچک و نحوه طراحی ، عایق بندی حرارتی است. با توجه به نوع سردخانه برای ساختن اتاق سرد از پلی استایرن ، فوم ، پلی یورتان ، پشم و شیشه و … استفاده می شود. با توجه به این که دمای سردخانه زیر صفر یا بالای صفر است درب در دو مدل لولایی و کشویی در اندازه های مختلف انتخاب می شود.

ظرفیت سنجی و هزینه های مصرف انرژی

در سال های جدید ، به علت بالا رفتن هر روزه مصرف انرژی ، تحولات زیاد جامعه جهانی ( مخصوصا در کشور های در حال توسعه ) و همچنین انتشار بیش از اندازه آلاینده های که از احتراق سوخت های فسیلی حاصل شده اند ، نقشی اساسی را انرژی در سیاست گذاری ها و اقتصاد هر کشوری ایفا کرده اند. به خصوص این که با وجود محدودیت منابع تأمین کننده انرژی و به وجود آمدن شرایطی بحرانی در کشور هایی مانند : ایران ، قیمت حامل های انرژی خیلی بیش تر افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل ، در ظرفیت سنجی رعایت اصول کافی در پروژه های برودت صنعتی تهویه مطبوع که سهم خیلی زیادی را از مصرف انرژی به خود اختصاص داده اند ، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده است. با توجه به این محاسبات دقیق ، برای برآورد ظرفیت چنین پروژه هایی ، به طور معمول می تواند در کم شدن قسمت زیادی از هزینه های در حال اجرا کارفرما که انرژی مصرفی شامل آن می شود ، تأثیر بسیار زیادی داشته باشد.

هزینه خرید تجهیزات

با دقت به شرایط بازرگانی و اقتصادی در حال حاضر کشور ، در صنایع مختلف هزینه های تولید که شامل : ساخت تجهیزات برودت صنعتی و تهویه مطبوع به میزان زیادی در مقایسه با سال های قبل افزایش پیدا کرده است. به دلیل این که ، سایر ظرفیت سنجی پروژه ها ، با توجه به شیوه های تقریبی سابق و با دقت کردن به درصد های بالای ضریب اطمینان ، توجیه فنی و مالی قابل قبولی را نمی تواند برای کارفرما داشته باشد. به همین دلیل ، ظرفیت سنجی صحیح پروژه ها ، به معنای انتخاب تجهیزاتی با احتیاج مشتری متناسب خواهد بود ؛ در نهایت هرگز هزینه مضاعفی را نمی تواند کارفرما پرداخت کند.

الزامات ظرفیت سنجی  

در اولین گام فرایند ظرفیت سنجی ، به مطالعه دقیق و تعیین مشخصات اولیه پروژه نیازمند بوده است. هر چند که مقدار حساسیت این مطالعات ، می تواند با توجه به نوع پروژه و مقیاس تفاوت داشته باشد. در صورتی که در پروژه های حجیم تهویه مطبوع و هم در پروژه های صنعتی ، توجه این مطالعات از اهمیت بالاتری برخوردار بوده است. به طور کلی ، مهم ترین مواردی که از الزامات اولیه ظرفیت سنجی مطالعه و ارزیابی آن ها در پروژه های تهویه مطبوع به حساب می آیند ، عبارتند از :

1. شرایط اقلیمی : پارامتر های زیادی از جمله : طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا دمای هوا ( دمای حباب خشک ) می توانند شرایط آب و هوایی هر منطقه ای را معرفی کنند. ولی این دمای هوای محیط بالا تر از همه بوده است که تاثیر زیادی در برآورد ظرفیت برودتی پروژه داشته است ؛ به این دلیل که به آخرین اطلاعات هواشناسی دسترسی داشته باشد و از لزومات جمع آوری اطلاعات پروژه بوده است.
2. مشخصات هندسی ساختمان : اصلی ترین و مهم ترین ابعاد ساختمان ، شامل : عرض ، طول و ارتفاع کف تا سقف فضا های مختلف و گوناگون ، باید با مراجعه به نقشه های مشخص و دقیقی که از ساختمان وجود داشته است استخراج شود.
3. کاربری ساختمان : به طور کامل در برآورد ظرفیت مورد نیاز پروژه ، کاربری ساختمان تأثیر مستقیمی داشته است ؛ زیرا مؤلفه هایی شامل : تراکم جمعیت افراد حاضر ، دمای طرح داخل ، میزان تهویه لازم و … زیر نظر و با توجه به کاربری ساختمان بوده است.

در پروژه های صنعتی برای برآورد ظرفیت هم ، فقط باید از طریق کارفرما ، اطلاعات درست و مشخصی از فرایند تولیدی و ماشین آلات که به سیستم خنک کاری نیاز داشته اند را دریافت کرد. با توجه به مبنای محاسبات ظرفیت اطلاعاتی برای شما مشخص شده است و درستی آن ها با دقت به حساسیت زیاد پروژه های مشابه ، اهمیت زیادی داشته است.

برای دریافت راهنمایی و مشاوره در زمینه خرید سردخانه های صنعتی و همچنین اطلاع از ظرفیت سردخانه های صنعتی مختلف و ظرفیت سنجی سردخانه صنعتی مورد نظر خود می توانید با شماره 09101836620 در تماس باشید.

روش های ظرفیت سنجی

گام بعدی در فرایند ظرفیت سنجی ، برآورد و محاسبه ظرفیت مورد احتیاج پروژه ، با توجه به اطلاعات جمع آوری شده در گام اول بوده است. به سه روش مختلف و متفاوت این محاسباتی امکان پذیر بوده است :

1. محاسبات دستی : برای پروژه های تهویه مطبوع در برآورد ظرفیت ، با محاسبه هر کدام از مؤلفه های بار سرمایی این امکان وجود دارد که ، در جمع بندی آن ها به بیش ترین نیاز پروژه برای سرمایش دست یافته است. مؤلفه هایی را این جا داشته ایم که از جمله مهم ترین آن ها می توان به : بار سرمایی هدایتی از پنجره ها و دیوار ها ، بار سرمایی تابشی از پنجره ها ، بار سرمایی ناشی از تهویه و بار سرمایی ناشی از ساکنین و وسایل گرما زا اشاره نمود. ابتدا در پروژه های صنعتی هم با علم به اطلاعات موجود از ماشین آلات و فرایند تولید ، میزان جریان آب سردی که برای خنک کاری احتیاج بوده است ، برآورد می شود. بعد از آن با دقت به مقدار افزایش دمایی که برای جریان آب در مسیر فرایند به وجود می آید ، می توان با استفاده از رابطه ساده ای که در مبحث های انتقال حرارت مشخص شده است ظرفیت برودتی مورد احتیاج را محاسبه کرد.
2. محاسبات تخمینی : در پروژه های تهویه مطبوع برای خیلی از کاربری ها و شرایط اقلیمی معین ، می توان با استفاده از ضرایب تخمینی ارائه شده که با کمک نشریه های داخلی و خارجی مانند ASHRAE به سادگی و به صورت تقریبا حالت قابل قبولی ، ظرفیت سنجی پروژه را می توان انجام داد. به عنوان نمونه ، در شرایط اقلیمی معتدلی مثل شهر قزوین ، برای هر 11 متر مربع فضای مسکونی در یک آپارتمان ، یک کیلو وات بار برودتی برآورد و محاسبه می شود. به همین دلیل در آب و هوایی معتدل ، ضریب محاسبه بار برودتی یک آپارتمان مسکونی برابر با 11 متر مربع بر کیلو وات بوده است.
3. محاسبات نرم افزاری : با مقیاس حجیم و یا کاربری های غیر معمول در پروژه های تهویه مطبوع ، می توان برای دستیابی به نتیجه های مشخص تر و دقیق تر ، از نرم افزار های معینی و خاصی استفاده شود که یکی از مرسوم ترین و قدیمی ترین آن ها ، نرم افزار Carrier.HAP بوده است که مهندسان مکانیک سال ها است که از این نرم افزار استفاده می کردند. ولی در سال های اخیر نرم افزار دیگری که معرفی شده است و توانست در این صنعت جایگاه خاصی را پیدا کند نرم افزار Revit MEP  بوده است. نرم افزاری که امکان مدل سازی سه بعدی را علاوه بر محاسبه بار برودتی ساختمان ، برای طراحی تأسیسات مکانیکی ایجاد کرده است. سردخانه ها هم به دلیل برآورد بار برودتی ، نرم افزار هایی مثل :  Cool Pack  و Calc Rite مورد استفاده قرار می گیرد.

طراحی و ساخت سردخانه باید حرفه و یا تخصص های زیر را حتما داشته باشد :

• پیمانکار کف سازی سردخانه و محوطه سازی ؛
• کارشناس ماشین آلات سردخانه ای و به طور کلی برودت ؛
• پیمانکار ساخت بنا و ساختمان ؛
• پیمانکار ساخت انواع سوله های سبک و سنگین ؛
• مدیریت سردخانه های بزرگ و صنعتی با کالا های مختلف ( دما های بالای صفر و زیر صفر ) و … .

با توجه به مطالب گفته شده می توانید تشخیص دهید که علت انجام بعضی پروژه های سردخانه ای که به بن بست می کشد و یا علت بعضی با صرف زمان بسیار بیش تر و بعضی با هزینه های بسیار بیش تر به پایان خواهند رسید.

طرح توجیهی

گزارشی که بررسی توجیه پذیری یک طرح را از جنبه های گوناگون و متفاوت بازار ، فنی ، مالی و اقتصادی به طور معمول انجام می دهد. طرح های توجیهی با صنعت سردخانه مرتبط هستند ، بیش تر آن ها از یک سری تئوری پیوی می کنند که امکان دارد به طور کلی با مرحله عمل تفاوت داشته باشد. علت دیگر آن هم به دست آوردن طرح های توجیهی با استفاده از اشخاصی بوده است که احتمال دارد داخل یک سردخانه حتی یک بار هم نرفته باشد و درباره ی یک سردخانه صنعتی هیچ ذهنیتی نداشته اند. در این وضعیت به هیچ عنوان تعجب وجود ندارد که سرمایه جهت بهره برداری مورد نیاز بوده یک سردخانه ی x تنی که در طرح توجیهی x تومان به دست آورده است. بعضی مواقع پنجاه درصد گران تر تمام شود و بعضی مواقع هم برعکس ارزان تر تمام شود.

شرایط و جزئیات بسته ها :

مجموعه ای از خدمات را بسته های جامع امکان سنجی به سرمایه گذار ارائه می کند تا شخص سرمایه گذار از صفر مطلق پروژه بتواند ، تا با جزئیات رسیدن به مرحله ی بهره برداری سردخانه را مشاهده کند و همچنین آن را برآورد کند و به آسانی تصمیم گیری کرده باشد و اطمینان داشته باشد که به هیچ وجه قرار نیست سرمایه اش از بین برود. این خدمات هم با توجه به نوع پروژه و مقدار سطح سرمایه گذاری تفاوت داشته است اما مدل و نوع کامل آن به همین صورت خواهد بود.

1. ارائه طرح جامع مشاوره و امکان سنجی احداث سردخانه که به شکل فایل و همین طور مکتوب در اختیار شما عزیزان قرار خواهد گرفت ؛
2. ارائه مشاوره حضوری به منظور تفهیم طرح و همچنین در مدل سازی های طرح های توجیهی و بیان راهکار عملیاتی پوشش ضعف های احتمالی را انجام دهد ؛
3. ارائه نقشه ی جا نمایی و سه بعدی سردخانه و یا همان پیش مهندسی پروژه ؛
4. ارائه محاسبات دقیق و قابل اجرا ابعادی برای اجرای سوله ، دیوار کشی ها ، محوطه سازی ها ، کف سازی ها و غیره ؛
5. به ازای کل سردخانه ارائه محاسبات دقیق و قابل اجرای ظرفیت و بار برودتی مورد احتیاج ؛
6. ارائه لیست ماشین آلات سرمایشی از جمله : کمپرسور ها ، کندانسور ها ، اواپراتورها ،  تابلو برق ، درب ها ، شیرآلات و اتصالات ، متریال نصب و راه اندازی با دقت به سیستم برودتی و غیره .

تحقیقات میدانی همراه با رفتارشناسی های زیادی به ما این قضیه را بیان کرد که بیش تر سرمایه گذاران احتیاج داشته اند تا برای آن ها اطلاعاتی که به شکل طرح توجیهی در اختیار آن ها قرار گرفته است باز تر و مشخص تر شود و درستی این اعداد را ثابت شده ، مشاهده کنند. به همین دلیل سعی کردیم که مبحث امکان سنجی را با توجه به جلسات مشاوره ای توجیهی که با طرح کلی در رابطه است را و همین طور روال کلی چگونگی تولید سردخانه را همراه با ارائه مدارک مرتبط به امکان سنجی ارائه کنیم.

این قضیه این معنی را می دهد که همه بخش های امکان سنجی تولید سردخانه را نیز برای شما به شکل تئوری و هم به صورت عملی و وابسته به یک تجربه ی ۴۰ ساله آماده خواهیم نمود که در این صنعت در مدل و نوع خود بی سابقه است.

طرح توجیهی ساخت سردخانه

همه فاکتور های که در پروژه ساخت سردخانه صنعتی دخیل بوده اند را طرح توجیهی ساخت سردخانه صنعتی بررسی می‌ کند تا بتواند احتمال و توانایی موفقیت پروژه را تعیین کند. باید همه فاکتور هایی که پروژه را در اندازه ها و میزان قانونی ، اقتصادی و فناوری تحت تاثیر قرار می ‌دهند را طرح توجیهی ساخت سردخانه در نظر بگیرد. هزینه تاسیسات و تجهیزات سردخانه زیر صفر یا بالای صفر ، هزینه نیروی انسانی و هزینه زمین و سوله از جمله ابعاد و اندازه های اقتصادی طرح توجیهی تولید سردخانه صنعتی بوده اند. قبل از سرمایه گذاری قابل توجه مالی و زمانی در یک پروژه ساخت سردخانه ، مدیران پروژه برای مشخص کردن نتایجی که احتمال دارد  مثبت و منفی باشد ، طرح توجیهی ساخت سردخانه را مورد استفاده قرار می دهند. برای نگهداری از مواد غذایی در دمایی بیش تر از دمای انجماد از سردخانه بالای صفر استفاده می کنند. دمای متعادل و معمولی این سردخانه ها به طور معمول مابین 0 تا 4 درجه سانتی گراد بوده است. سردخانه میوه و سبزی و لبنیات تازه و جدید مثل : شیر ، دوغ و ماست و همین طور سردخانه نگهداری از گوشت تازه از این دسته بوده اند. برای نگهداری مواد به صورت منجمد از سردخانه زیر صفر استفاده می شود. به طور تقریبی دمای این نوع سردخانه 18- درجه سانتی گراد بوده است و برای نگهداری از گوشت ، بستنی و غیره مناسب بوده است.

طرح توجیهی سردخانه 1000 تنی

برای تولید سردخانه 1000 تنی بالای صفر به طور تقریبی سرمایه 11765 میلیون ریال احتیاج بوده است. برای این سردخانه طراحی انجام شده به شکل 2 اتاق 500 تنی بوده است. از دو مدار 25 اسب بخاری معمولا هر اتاق استفاده می کند. در تولید سردخانه 1000 تنی زیر صفر به چیزی در حدود 10594 میلیون ریال سرمایه نیازمند بوده است. مانند سردخانه بالای صفر ، تعداد اتاق و تناژ هر اتاق به همان شکل بوده است اما در هر اتاق دو مدار 40 اسب بخاری مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

طرح توجیهی سردخانه 2000 تنی

در طراحی طرح توجیهی ساخت سردخانه 2000 تنی بالای صفر به طور معمول 4 اتاق 500 تنی در نظر گرفته می شود که دو مدار سرمایشی 25 اسب بخار فریونی برای هر اتاق انتخاب می شود. جهت تولید سردخانه 2000 تنی زیر صفر باید سرمایه گذاری 19720 میلیون ریالی انجام گیرد. دو برابر سردخانه 1000 تنی تعداد اتاق ها بوده است و به طور معمول دارای 4 اتاق بوده است. مثل سردخانه 1000 تنی زیر صفر توان مورد نیاز هر اتاق هم همان دو مدار 40 اسب بخار بوده است.

طرح توجیهی سردخانه 3000 تنی

با توجه به طرح توجیهی تدوین شده تولید سردخانه 3000 تن بالای صفر به 3288 متر مربع زمین و 35192 میلیون ریال سرمایه احتیاج داشته است. تعداد اتاق ها 6 اتاق بوده و با تناژ 500 بوده است. هر اتاق دارای دو مدار سرمایشی بوده است و همچنین هر مداری که نصب شده است دارای توان 25 اسب بخار بوده است. مقدار تسهیلات بانک برای تولید سردخانه 3000 تنی زیر صفر، 21127 میلیون ریال بوده و در نظر گرفته شده است. تعداد اتاق معمولا 6 عدد 500 تنی بوده و برای هر اتاق توان هم دو سیستم 40 اسب بخار بوده است.

طرح توجیهی سردخانه 5000 تنی

در طراحی طرح توجیهی و تولید سردخانه 5000 تن بالای صفر، 56583 میلیون ریال همه سرمایه محاسبه شده است. 14 نفر مقدار اشتغال زایی بوده است. تعداد اتاق ها 10 عدد بوده است که ظرفیت 500 تن را هر یک داشته اند. هر اتاق به دو سیستم 25 اسب بخاری احتیاج داشته است. برای ساخت سردخانه 5000 تنی زیر صفر با توجه به طرح توجیهی تدوین شده ، متقاضی باید 14286 میلیون ریال سرمایه داشته باشد. 10 اتاق در این سردخانه ، طراحی و ساخته شده است و در هر یک با توان 40 اسب بخار باید نصب شود.

طرح توجیهی سردخانه 10000 تنی

در سردخانه 10000 تنی بالای صفر با توجه به طرح توجیهی مطالعه شده ، 112276 میلیون ریال همه سرمایه را احتیاج داشته باشد و برای 19 نفر می‌ تواند اشتغال زایی کند. 20 اتاق 500 تنی در تدوین این طرح ، در نظر گرفته شده است که دو مدار سرمایشی 25 اسب بخار فریونی برای هر اتاق انتخاب شده است. برای تعداد افراد بیش تری سردخانه 10000 تنی زیر صفر توانسته اشتغال زایی کند و در حالتی که بازار مناسب فراهم بوده است ، سرمایه برگشت سریع تری داشته است. در هر اتاق ، تعداد اتاق 20 عدد و تناژ 500 تن و توان بوده ، دو سیستم 40 اسب بخار بوده است.

نتیجه گیری

همان طور که در این مقاله به طور مفصل به آن اشاره شد ؛ از گذشته مردم برای نگهداری از مواد غذایی خود راهکار های مختلف و متفاوتی را مورد استفاده قرار می دادند که با ظهور یخچال ها و سردخانه ها و سیستم های سرمایشی تحول بزرگی در بین مردم رخ داد و در تعریف ساده ای می توان گفت یکی از دستگاه هایی که می تواند مواد را در دمای خاصی نگهداری کند تا مواد خراب یا فاسد نشود سردخانه ها هستند. به صورت کلی می توان گفت که در ظرفیت سنجی پروژه های تهویه مطبوع و برودت صنعتی رعایت اصول کافی که قسمت قابل توجهی از مصرف انرژی را به خود اختصاص داده اند ، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده اند.سنجش ظرفیت سردخانه قبل از احداث آن برای مشتری این امکان را فراهم می کند تا بداند چه تجهیزات و سیستم هایی را باید برای سردخانه تهیه کنید و به عبارت دیگر چه تجهیزاتی با ظرفیت سردخانه مورد نظرش هماهنگی و تناسب دارد. به همین دلیل برای برآورد ظرفیت پروژه های این چنینی انجام محاسبات دقیق ، می تواند همواره در پایین آوردن بخش زیادی از هزینه های در حال اجرای کار فرما که مثل انرژی مصرفی بوده است ، تأثیر بسیار زیادی داشته است.

شما نیز اگر قصد دارید نسبت به احداث یک سردخانه صنعتی اقدام کنید قبل از هر چیز ظرفیت سنجی سردخانه صنعتی را توسط کارشناسان مربوط در این زمینه انجام دهید تا در هزینه های نهایی پروژه صرفه جویی کرده باشید. اطلاعات ارائه شده در این مقاله تا حد زیادی می تواند در این زمنیه کمک کننده باشد.