سردخانه های آمونیاکی دارای ظرفیت برودتی بالایی نسبت به سایر سردخانه های صنعتی هستند و در ابعاد و اندازه ی بزرگی ساخته می شوند. آمونیاک ترکیب شیمیایی است که به صورت عمده در صنایع پتروشیمی تولید می شود. آمونیاک دارای ضریب انتقال حرارت بالا و نقطه جوش پایینی است و عملکرد آن به عنوان یک ماده مبرد ایده آل است. در ساخت اولین یخچال های صنعتی معمولا از آمونیاک استفاده می کردند ولی قابل اشتعال بودن و سمی بودن آمونیاک باعث شد تا بیشتر سازندگان به سمت دیگر ترکیبات شیمیایی بروند. اما هنوز هم از مبرد آمونیاک در طراحی و ساخت سردخانه های صنعتی بزرگ استفاده می شود. از مزایای مهم این ماده مبرد میتوان به سازگاری با طبیعت ، افزایش ظرفیت انتقال حرارت در سیستم های سرمایش ، هزینه های کم برای تامین مایع آمونیاک اشاره کرد.

در این مقاله قصد داریم شما را با سردخانه های آمونیاکی و مزایا و معایب مربوط به آن آشنا کنیم. پس برای دریافت این اطلاعات همراه ما باشید.

تاریخچه

از خنک کننده آمونیاک در بیشتر سیستم های سرمایشی استفاده می شود. تاریخچه ی آمونیاک به اواسط قرن نوزدهم و در یخچال های (NH3) از قدیم از آمونیاک استفاده می کردند. در حال حاضر هم در کاربرد های بزرگ تجاری و صنعتی یک ابزار مهم است. گستردگی این صنعت باعث شده که بعضی شرکت ها مثل صنایع مک نیل تخصص در زمینه خدمات تبرید صنعتی داشته باشند. در اواخر هزاره دوم میلادی علم تبرید جزو ده اختراع برتر قرن شناخته شد و با ابداع تولید سرما با آمونیاک از سال 1872 تبرید با شیوه صنعتی آغاز شد.

سردخانه

سردخانه در مکان های برودتی اهمیت زیادی دارد تجهیزات و سیستم هایی که فضا یا مکانی را برای نگهداری مواد فساد پذیر ایجاد می کند سردخانه می گویند. در سردخانه ها مصرف انرژی الکتریکی کمتر و دقت در طراحی اهمیت زیادی دارد.

دو نوع اساسی سردخانه ها:

دو نمونه اصلی سردخانه ، سردخانه ثابت و سردخانه متحرک است.

سردخانه ثابت : به مجموعه ای از تاسیسات و تجهیزات و ساختمان که شرایطی را از نظر درجه حرارت، رطوبت سنجی و غیره را برای نگهداری مواد فسادپذیر تامین می کند سردخانه ثابت می گویند.

سردخانه متحرک : در سردخانه های متحرک از سازه ها فلزی یا کانتینر استفاده می کنند و از لحاظ نوع کالا یا ماده ای که انبار شده و محل سردخانه به پنج دسته سردخانه های توزیعی، اختصاصی، تولیدی، ذخیره ای و ترانزیتی تقسیم می شود.

1. سردخانه های توزیعی: انواع کالا ها و میزان ورود و خروج در آن زیاد است و در نزدیکی یا داخل مراکز مصرف قرار دارد
2. سردخانه های اختصاصی: نوع کالا و ظرفیت این نوع سردخانه ها با توجه به مکانی که قابل استفاده است متفاوت است. معمولا استفاده از آن در کنار سوپر مارکت ها ، رستوران ها ، بیمارستان ها ، داروخانه ها ، هتل ها و سایر مصرف کننده ها است.
3. سردخانه های تولیدی: برای یک ماده مخصوصی طراحی و ساخته می شوند. مانند : خاویار ، مواد غذایی و محصولات کشاورزی.
4. سردخانه ذخیره ای: در نزدیکی مکان های تولیدی و مصرفی ساخته می شوند. معمولا کالاهای متنوعی در آن وجود ندارد و حداکثر زمان نگهداری کالا ها را با توجه به استاندارد های مربوطه ذخیره می کنند و دفعات ورود و خروج به آن کم است
5. سرد خانه های ترانزیتی: در قسمت هایی که وسایل حمل و نقل تغییر پیدا می کند ، مانند گمرک ساخته می شوند و معمولا دفعات ورود و خروج به آن کم است و مدت زمانی که از مواد نگهداری می کند کوتاه است.

سردخانه آمونیاکی:

همان طور می دانید سردخانه ها به طور کلی به دو نوع زیر صفر و بالای صفر تقسیم می شوند و همچنین می توان آن ها را از نظر ماده مبردی که در آن استفاده می شود به دو نوع آمونیاکی و فریونی تقسیم کرد. سردخانه آمونیاکی جهت نگهداری انواع مواد فسادپذیر است و کارکرد سردخانه آمونیاکی مانند سردخانه فریونی و تراکمی است. در سیستم های سرمایش آمونیاک هزینه عملیات و نگهداری پایین است. برخی از کاربردهای سردخانه آمونیاکی عبارتند از :

• انبارها و انبار های سرد
• کارخانه صنعتی آب سرد
• کارخانه های یخ سازی
• اتاق های انجماد پر عمق
• واحد های مایع سازی گاز
• واحد های انجماد صنعتی

مقایسه سردخانه آمونیاکی با سردخانه فریونی:

یک خنک کننده ی ایده آل باید پایدار در سیستم ، بدون سم ، با محیط زیست سازگار ، ساخت آسان ، بدون اشتعال پذیری و دسترسی زیاد باشد. همچنین باید دارای هزینه کم ، قابلیت روانکاوی خودکار ، کارکرد آسان ، سازگار با سایر مواد استفاده شده در ساخت و سرویس سیستم های سرمایشی باشد و به فشار های پایین چه کم چه زیاد نیاز نداشته باشد. آمونیاک و فریون خنک کننده های ایده آلی نیستند ، ولی هر کدام دارای معایب و مزایایی هستند.

سردخانه آمونیاکی

سردخانه فریونی

برای دریافت راهنمایی و مشاوره در زمینه خرید سردخانه آمونیاکی و همچنین طراحی و ساخت سردخانه آمونیاکی و خرید تجهیزات سردخانه های آمونیاکی متناسب با نوع سردخانه خود می توانید با شماره 09101836620 در تماس باشید.

مزایای سرد خانه آمونیاکی:

1. به دلیل سمی و کشنده بودن گاز آمونیاک و بوی تند آن در صورت نشتی تشخیص بوی آن آسان است. تشخیص بخارات آمونیاک آسان است و این بخارات سمی هستند و در صورت هر گونه نشتی سریع مطلع خواهید شد و می توانید با انجام اقداماتی نشت را مهار کنید.
2. آمونیاک نسبتا از احتمال بروز انفجار ایمن است به جز شرایط خاص. برای کار کردن با آمونیاک به اقدامات و آموزش ایمنی نیاز است و باید از خدمات و تجهیزات سرمایشی قابل اعتماد صنعتی استفاده شود.
3. به لوله هایی با قطر کمتر نیاز دارد و در هزینه های سرد خانه لوله کشی سهم کمتری دارد که این حالت برای سردخانه های بزرگ یک مزیت بزرگ محسوب می شود.
4. آمونیاک در بین مبرد ها بالاترین اثر تبرید را دارد.
5. در سردخانه های بزرگ هزینه عملیاتی پایین است ( سیکل آمونیاکی نسبت به سیکل گاز R22 هزینه 10 تا 20 درصدی کمتری دارد ).
6. روغن با آمونیاک قابل آمیخته شدن نیست که یک مزیت برای سیستم های بزرگ صنعتی است.
7. به محیط زیست آسیبی نمی رساند. وقتی NH3 بخار های سمی انتشار می دهد بخارات آن برای محیط زیست خطری ندارد. آمونیاک با آزاد شدن در جو سریع بالا می رود چون از هوا سبک تر می باشد. آمونیاک طی چند روز تجزیه می شود و سپس نیتروژن را آزاد می کند. برعکس خنک کننده های دیگر، آمونیاک برای ورود به جو  خطری ندارد و به لایه ازن آسیبی نمیزند.
8. ضریب عملکرد بیشتر سیکل (ضریب عملکرد چرخه فریونی 10% پایین تر از ضریب عملکرد چرخه آمونیاکی است).
9. آمونیاک حرارت را بیشتر انتقال می دهد که برای اواپراتور 5/1 تا 2 برابر و برای کندانسور 5/3 تا 4 برابر است که باعث کمتر شدن هزینه کندانسور و اواپراتور می شود.
10. آمونیاک کارامدی زیادی دارد و مقرون به صرفه است. شرکت هایی که تجهیزات سرمایش و خنک کننده صنعتی را دارند با کمک سیستم های NH3 می توانند انرژی قابل توجهی را صرفه جویی کنند. این صرفه جویی بعضی وقت ها به 15 درصد یا بیشتر می شود. این در عملیات بزرگ صرفه جویی قابل توجهی است. خیلی راحت خنک کننده آمونیاک در دسترس است. از سرویس های سرمایش صنعتی می توان آمونیاک بدون آب با هزینه ی به صرفه ای خریداری کنند. این مبرد در سرد خانه ارزان تر است ( کیلوگرم R134، 7 برابر آمونیاک است و هر کیلوگرم R22 قیمتش 5/2 برابر آمونیاک است).
11. سرد خانه آمونیاکی نسبت به سردخانه فریونی مصرف انرژی و برق کمتری دارد و دوام بیشتری دارد.
12. آمونیاک مناسب برای استفاده در یخچال است. به دلیل خنک کنندگی بیشتر آمونیاک از بقیه خنک کننده ها و برای کارکرد سیستم به آمونیاک پایین تری نسبت به خنک کننده های هالو کربن احتیاج دارد و احتیاجی نیست سیستم سخت کار کند. کارآمد ترین خنک کننده ای که می توانید در کاربرد های بزرگ استفاده کنید.

معایب سردخانه آمونیاکی

1. به دلیل عدم نشت زیاد گاز به صورت مداوم نیاز به بازرسی دارد.
2. اشتعال پذیری بالای آمونیاک (در دمای بالا در صورت تغییرات ناگهانی باعث انفجار و احتراق می شود). از نظر حجم، وقتی آمونیاک در هوا به 5/0 تا 6/0 درصد برسد اگر نیم ساعت در این هوای آلوده بمانید باعث مسمویت شما خواهد شد. با رسیدن به 11 تا 13 درصد می توان آمونیاک را مشتعل کرد و وقتی 16 درصد شود با هر گونه شعله ای منفجر خواهد شد. به همین علت باید به تهویه در فضای دستگاه های سرمایشی آمونیاک دقت شود.
3. 3.   آمونیاک اجزای سمی دارد و دارای بوی تندی است.
4. به وجود رطوبت و آب بسیار حساس است و اثر خورنده روی مس و آلیاژ های مس دارد. اثر خورنده ای آمونیاک روی فولاد ندارد ولی اگر آمونیاک مرطوب شود اثر خورنده روی مس و آلیاژ های مس می گذارد و باعث افزایش دمای تبخیر می شود. به همین علت از مس و آلیاژهای آن در دستگاه های برودتی آمونیاکی نمی توان استفاده کرد و همچنین اندازه آب درون آمونیاک نباید از 2/0 درصد بیشتر شود.
5. سخت گیری زیاد در قوانین ایمنی (یکی از مهم ترین عوامل برای انتخاب سیستم فریونی جای سیستم آمونیاکی است).
6. برای سردخانه های با فضای کم بازدهی خوبی ندارد.

نتیجه گیری

با بررسی سردخانه هایی که در داخل کشور فعال به نتیجه می توان رسید که استفاده از گاز آمونیاک برای صنایع یخ سازی و سردخانه های بزرگ صنعتی مناسب تر است. در بیشتر سیستم های سردخانه های بزرگ و سالن های یخ سازی با گاز آمونیاکی فعالیت می کنند و اکثر سردخانه های متوسط و کوچک ( تا ظرفیت 800 پالت و ابعاد 100 x 120 سانتی متری ) با گاز R22 کار می کنند

. از طرف دیگر برخی از مهم ترین مزایا و معایب مربوط به این سردخانه ها بیان شد که با در نظر گرفتن این موارد و انتظارات و نیازهایی که از سردخانه مورد نظر خود دارید می توانید به این موضوع دست پیدا کنید که آیا سردخانه آمونیاکی برای نیاز شما مناسب است یا نه؟ در نهایت نیز باید گفت که برای دستیابی به کیفیت مورد نظر بهتر است که در زمینه خرید سردخانه آمونیاکی با متخصصین مجرب مشورت کرده و از شرکت های معتبر خرید خود را انجام دهید.