نگهداری از مواد غذایی و دمای آسایش از قدیم برای مردم اهمیت داشته و همواره هزینه های زیادی به دنبال داشته است که مردم در قدیم برای این عمل سفرهای ییلاقی و قشلاقی می کردند. هزینه طراحی و ساخت سردخانه ها با توجه به تجهیزات و ابعاد آن ها متغیر بوده و متفاوت است. سردخانه ها به صورت کلی با توجه به ابعاد شامل کانکسی ، اتاقکی و صنعتی هستند و از مهم ترین تجهیزاتی که در سردخانه ها مورد استفاده قرار می گیرند شامل کندانسور ، کمپرسور ، تابلو برق ، اواپراتور و شیرآلات حفاظتی و کنترلی هستند. از جمله قسمت های سردخانه که باید در هنگام ساخت به جای گذاری آن ها توجه شود آمادگاه ، تونل انجماد و … است. در این مقاله سعی بر این است تا ضمن آشنایی مختصری در رابطه با سردخانه ها ، شما را با روش ساخت سردخانه در ارومیه نیز آشنا کنیم. برای کسب این اطلاعات تا پایان مقاله همراه ما باشید.

تاریخچه ایجاد سردخانه

استفاده از سرما به زمان های خیلی دور بر می گردد. یونانیان و روس ها در انبار های عایق شده با پوست حیوانات برف فشرده شده نگهداری می کردند تا در فصول گرم از آن استفاده کنند. کولن از دانشگاه گلاسو در اسکاتلند اولین یخ دست ساز را در سال 1748 درست کرد. الیور اوانس در سال 1805 میلادی طرح چرخه بسته یخچال به همراه کمپرسور را پیشنهاد داد. با پیدایش سیستم مکانیکی در سال 1872 با تولید سرما با آمونیاک پا به عرصه صنعت نمود. در سال 1880 اولین کارخانه یخ مصنوعی تاسیس شد. با توجه به نیاز های بشریت در سال 1980 علم تبرید تراکمی عمومیت پیدا کرد و استفاده از سیستم های تبرید جذبی هم در همین سال ها افزایش یافت. اولین سردخانه ایران در سال 1290 هجری توسط روس ها برای بهره برداری از تسهیلات تاسیس شد. امروزه سرمایش به شکل های مختلفی انجام می شود و در صنایع مختلفی مانند صنایع غذایی ، صنایع شیمیایی ، صنایع تبدیلی ، صنایع نظامی و … کاربرد دارد.

آشنایی با سردخانه

با به وجود آمدن تکنولوژی های جدید مثل سیستم های سرمایشی ، تحول گسترده ای در صنایع متفاوت به خصوص در صنایع غذایی ایجاد کرده است. به صورتی که بدون استفاده از سیستم ها و تکنولوژی های برودتی در اکثر زمینه هایی که تولید صنایع غذایی یا صنایع دیگر امکان ندارد و امری اجتناب ناپذیر است. سیستم های سرمایشی و برودتی مثل سردخانه ها برای حفظ تقاضای مواد غذایی و بازار عرضه ، عملیات جداسازی و تقطیر در صنعت پتروشیمی ، نگه داری از داروها ، صنایع پتروشیمی و … به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرد.

سردخانه انواع و ابعاد مختلفی دارند. سردخانه ها در طرح های متفاوتی مانند : سردخانه اتاقکی ، سردخانه کانکسی و سردخانه صنعتی هستند و انواع سردخانه ها دو نوع بالای صفر و زیر صفر طراحی می شوند. در تمامی این سردخانه ها تجهیزاتی به کار می روند که سردخانه ها با توجه به تجهیزات بازدهی بهتر و بالاتری را داشته باشند. تجهیزات اصلی که در بیشتر این سردخانه ها به کار می روند شامل : کندانسور ، کمپرسور ، شیرآلات کنترلی ، اواپراتور ، تابلو برق و تجهیزات حفاظتی هستند.

تجهیزات سردخانه

اصلی ترین و مهم ترین تجهیزاتی که در سردخانه ها مورد استفاده قرار می گیرند ، شامل : کندانسور ، کمپرسور ، تابلو برق ، اواپراتور و شیرآلات حفاظتی و کنترلی هستند. عمر مفید سردخانه و عملکرد آن بیشتر به نوع اواپراتور ، کمپرسور و کندانسور آن بستگی دارد و این قطعات در طراحی سردخانه بیش ترین هزینه را به خود اختصاص می دهند. همچنین نوع عایق به کار رفته و بدنه در سردخانه های کانکسی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. به دلیل این که هزینه ساخت سردخانه های کانکسی نسبت به سردخانه های صنعتی بسیار پایین است استفاده از سردخانه های کانکسی به صورت گسترده در صنایع مختلف به کار می رود. بخش های مختلف در سردخانه ها به طور کلی عبارت اند از:

• بدنه سردخانه و نوع عایق آن

نوع بدنه سردخانه اتاقکی یا کانکسی ساندویچ پنل با ضخامت 10 تا 15 سانتی متری است. عایق بندی بدنه سردخانه بسیار اهمیت دارد. به دلیل این که هر چقدر عایق بندی که انجام می دهیم کامل تر باشد ، به سیستم های برودتی کم تر فشار وارد می شود و در مصرف انرژی صرفه جویی می شود. عایق بدنه سردخانه از نوع پلی اورتان است و با روکش ورقی کل بدنه سردخانه پوشش می شود. به دلیل جلوگیری از نواسانات دمایی عایق بندی کامل در داخل سردخانه می تواند کمک زیادی به سلامت و کیفیت مواد غذایی علی الخصوص سبزیجات و میوه ها در سردخانه بالای صفر داشته باشد. به دلیل این که با افزایش و یا کاهش ناخواسته دما در این نوع سردخانه ها ، به سرعت تاثیرات منفی روی محصولات پدید می آید.

• کندانسور

مبدل حرارتی یا کندانسور به طور کلی وظیفه تغییر فاز مبرد گازی به مایع و خنک کردن سیال را بر عهده دارد. کندانسور در طراحی سردخانه هم گاز متراکم شده و گرم ناشی از فعالیت کمپرسور را خنک می کند. توسط آب و هوا این عملیات خنک سازی انجام می شود که به نام های کندانسور آبی و یا هوایی در بازار شناخته می شوند. کندانسور در سردخانه ، سیال داخل و گرمای سردخانه در کمپرسور را به محیط منتقل می کند. کندانسور هوایی ، گرما را به هوا و کندانسور آبی ، گرما را به آب منتقل می کند. در فضای باز کندانسور های هوایی نصب می شوند تا بتوان عملیات خنک سازی را از طریق هوای تازه انجام داد. در بازار معمولا کندانسورها همراه با کمپرسور های متناسب با آن به صورت یک جا به عنوان واحد تقطیر به فروش می رسند. به همین دلیل در کاتالوگ دستگاه تولید کنندگان کمپرسورها ، نوع کندانسور پیشنهادی و متناسب را ارائه می دهند.

• کمپرسور

قلب تپنده و مهم ترین بخش سردخانه کمپرسور آن است. دستگاهی که به منظور فشرده سازی گاز ها از آن استفاده می شود کمپرسور است. در کمپرسور ها عملیات فشرده نمودن و متراکم سازی گازها باعث افزایش دمای گاز هم می شود. به این قطعه معمولا موتور سردخانه هم می گویند. برقی که در سردخانه ها مصرف می شود سه فاز صنعتی است. البته سردخانه های کانکسی با برق تک فاز هم قابل طراحی هستند ولی در این نوع سردخانه ها هزینه طراحی خیلی بیشتر از نوع سه فاز آن است. کمپرسور ها در انواخ متفاوتی طراحی و ساخته می شوند.

• اواپراتور

اواپراتور در سردخانه ها در قسمت داخلی و اتاقک آن نصب می شود و به این دستگاه مبدل حرارتی هم می گویند. سیال مبرد در اواپراتور ( گاز آمونیاک و یا گاز فریون ) در دورن کویل های آن به گردش در می آید. از طریق کندانسور دمای گاز سرد شده وارد کویل های اواپراتور می شود. پس از آن این سرما از طریق چندین فن در محیط سردخانه پخش می شود. به همین دلیل اواپراتور کار تهویه آن را علاوه بر سرمایش سردخانه انجام می دهد. در سردخانه ها نوع مبرد و اواپراتور با توجه به نوع سردخانه طراحی می شود.

• شیر آلات کنترلی

در قسمت های مختلف سیستم به منظور انتقال مبرد ، مسیر های روغن و گاز مبرد باز و بسته می شود و جهت حرکت مبرد از شیرآلات کنترلی تعیین شده و استفاده می شود. در دقت و ایمنی سیستم های سرمایشی نقش شیرآلات بسیار پر رنگ است. از مهم ترین شیرآلات کنترلی در سردخانه شامل ترموستات ها ، کنترل فشار مکش و دهش کمپرسور ، لول کنترل ، ترانسمیترهای فشار و دما و فشار سنج روغن کمپرسور هستند.

• تابلو برق سردخانه

تابلو برق سردخانه ، از حساس ترین بخش های تنظیم تجهیزات و کنترل سردخانه است. از طریق تابلو برق سردخانه تنظیم دمای اتاق ، کنترل وضعیت کاری کندانسور ، کمپرسور و اواپراتور ، ایجاد ثبات در سردخانه و حفاظت از تجهیزات انجام می شود. از جمله اجزای تابلو برق سردخانه می توان به : فیوزها و کلید ها ، نشانگرها و هشدار ها ، کنتاکتور و کلید حرارتی ، ترموستات و تایمر و … است.

شما می توانید برای دریافت هر گونه راهنمایی و مشاوره در زمینه آشنایی با انواع سردخانه های صنعتی و ساخت سردخانه در ارومیه و مجهز کردن صنایع مختلف به این سیستم ها و انتخاب تجهیزات مناسب و همچنین خرید و اطلاع از قیمت انواع سردخانه در ارومیه با شماره 09101836620 در تماس باشید.

قیمت سردخانه ها

با توجه به ابعاد و تجهیزات سرمایشی مورد استفاده در سردخانه قیمت آن تعیین می شود. بدیهی است هر چقدر ابعاد سردخانه بزرگ تر باشد قیمت آن هم بیش تر می شود. به دلیل این که به تجهیزات سرمایشی با توان بالاتری احتیاج است. همین طور با افزایش ابعاد سردخانه هزینه بدنه آن و نوع عایق هم افزایش پیدا می کند. یکی از عواملی که قیمت سردخانه را تعیین می کند مکان جغرافیایی آن است به عنوان مثال : در مناطق جنوبی بیش تر سردخانه ها برای ذخیره و نگهداری مرغ ، ماهی ، گوشت و خرما مورد استفاده قرار می گیرد و نوع سردخانه هم زیر صفر است. ولی در مناطق شمالی بیش ترین استفاده از سردخانه ها در بخش سبزیجات و میوه ها هستند و نوع سردخانه مورد استفاده در این مناطق ، سردخانه بالای صفر است. به همین علت قیمت نهایی سردخانه با توجه به نوع محدوده دمایی سردخانه ( زیرصفر و یا بالای صفر بودن ) و نوع منطقه متفاوت است. نوع یونیت برودتی سردخانه و شیرآلات کنترلی و تجهیزات بر قیمت سردخانه تاثیرگذار است که یونیت برودتی شامل : کندانسور ، کمپرسور و شیر انبساط است.

هزینه و ساخت سردخانه در ارومیه

سردخانه بالای صفر 5000 تنی که در آذربایجان غربی شهرستان ارومیه واقع شده است. یکی از سردخانه های مجهز و بروز شهرستان ارومیه است و با 15 میلیارد تومان هزینه راه اندازی این سردخانه شد.

هزینه ساخت سوله به عوامل متفاوتی بستگی دارد. در هزینه نوع طراحی و ارتفاع و منطقه خیلی اهمیت دارد در صورتی که بخواهید مناسب و بهینه هزینه کنید. حدود 3000 متر سالن و سوله با ارتفاع 9 متر برای سردخانه 5000 تنی نیاز است که وزن سوله حدود 80 تن می شود و قیمت سوله با توجه به قیمت روز آهن محاسبه می شود. امروزه هزینه هر کیلو سوله حدودا 22000 تومان است که به طور کلی 1.750 هزینه خواهد داشت.

فضای سالن حدود 3000 متر برای سردخانه بالای صفر 5000 تنی مخصوص میوه و تره بار موردنیاز است و حداقل فضای زمین مورد قبول 4800 متر است.

برای هر 1000 تن سردخانه 50 کیلو وات برق لازم است و برای 5000 تن حدود 250 کیلو وات برق لازم است.

درآمد سردخانه به مدیریت آن بستگی دارد ارتباطات تجاری شما هر چقدر بیش تر و بهتر باشد و هر چقدر از تجارت محصول سر در بیارید در طول یک سال حداقل 10 میلیارد تومان درآمد کسب خواهید کرد.

طراحی و نقشه کشی سردخانه به طور کامل شامل معماری و سازه و نقشه استقرار دستگاه ها به صورت کلی 20 میلیون است.

هزینه خرید ماشین آلات سردخانه 5 هزار تنی شامل : اواپراتور ، کندانسور ، فن کویل ، کمپرسور ، سپراتور ، درایر ، تابلو برق ، شیرآلات و کنترلات در کل برای سیستم رک مرکزی فریونی با قیمت های فعلی حدود 5 میلیارد تومان و برای سیستم فریونی ساده حدود 6 میلیارد تومان است.

هزینه کلی ساخت سردخانه با توجه به این که قیمت ها مدام در حال تغییر است ولی حدود 15 میلیارد با توجه به قیمت های امروزه می شود که شامل تمامی هزینه های احداث کامل سوله ساختمان و ماشین آلات و ساندویچ پنل و … می شود. هزینه سردخانه آمونیاکی بیش تر از فریونی است که برای سردخانه بالای 3000 تن هزینه اولیه زیادی لازم است ولی برای آینده بهتر است.

ساخت سردخانه

اتاقک نگهبانی در ابتدای ورودی سردخانه برای امنیت محیط سردخانه و محل های دیگری مانند : تخلیه ی بار ، بارگیری و پارکینگ خودروها را دارد در ابتدای ورودی و داخل ساختمان سوله ای با ارتفاع 1 تا 1.2 متر از سطح زمین است که و فقط دارای سقف است که به آن سکو می گویند و انتقال بار به درون سردخانه استفاده می شود.

قسمت دیگر سالن آمادگاه است که قبل از انتقال میوه ها به داخل سردخانه ، با دمای حدود 30 درجه سانتی گراد قرار دارد و موارد استفاده از آن برای کاهش ابتدایی دمای میوه ها است. علت این عمل این است که با ورود یکباره میوه ها به داخل سردخانه باعث تعریق سطح بیرونی آن ها و کپک زدگی و نابودی میوه ها می شود پس حتما سردخانه شما باید یک سالن آمادگاه داشته باشد.

در قسمت دیگر قبل از اتاقک بالای صد درجه اتاقکی به نام تونل انجماد قرار دارد که دمایی حدود -35 درجه دارد. مواد غذایی مانند : پیاز و سیر که اکثرا برای صنایع کالباس سازی استفاده می شود در این اتاقک فریز می شود به دلیل این که لایه نازک که در بافت آن موجود است به طور کامل از بین برود و کالباس تولید شده با کیفیت باشد.

روش های ساخت سردخانه

در سالن های سردخانه ده اتاق است و از این اتاق ها هر کدام توان ظرفیت خنک کردن 500 تن محصول را دارد. برای هر سردخانه ابعاد و اندازه های در نظر گرفته شده متفاوت است. ارتفاع کف سردخانه 1 تا 1.2 از سطح زمین است و ایزولاسیون کف سردخانه از ایزولاسیون ، قلوه سنگ ، آجرچینی ، قیرگونی و عایق حرارتی باید استفاده شود. دیوارهای فلزی با فاصله 20 تا 25 متر از یکدیگر دیوارهای داخل سردخانه را تشکیل داده است. که از عایق تزریقی مایع ما بین این دیوار ها استفاده شده است. ایزولاسیون درها هم به شکل ایزولاسیون دیوار ها انجام می شود تا هیچ گونه دمایی بین دمای بیرون و محیط سردخانه مبادله نشود.

در هنگام ساخت سردخانه باید توجه شود ، سیستم کنترل دما در اتاقک های طراحی شده سردخانه وجود داشته باشند ، تا همواره دمای اتاقک ها در میزان ثابتی نگهداری شود. به کمک نیتروژن که دمای -196 درجه سانتی گراد است کنترل دما انجام می شود. از بین شبکه های طراحی شده نیتروژن حرکت می کند و به طور دمنده وار سرمای حاصل از آن وارد محیط می شود. پس از آن دمای گرم اتاق را نیتروژن گرفته و به اواپراتور برای سرد شدن مجدد وارد می شود.

یک سیستم دیگر که باید در سردخانه وجود داشته باشد سیستم کنترل میزان رطوبت است برای محصولات کشاورزی در صورت نبود رطوبت باعث چروک شدن سطح میوه ها و کاهش کیفیت آن ها می شود. در صورت نبود رطوبت به طور اتوماتیک سنسور اندازه گیری رطوبت فعال شده و به طور مداوم میزان رطوبت را اندازه گیری می کند. در صورت کاهش رطوبت محیط در محیط سردخانه نازل های پخش بخار آب فعال می شود و به طور مناسب در محیط بخار آب پخش می شود.

نتیجه گیری

ارتباطات بازاریابی و مدیریت مناسب منابع ، بستری را می تواند ایجاد کند که در آن از منابع و پتانسیل های منطقه به بهترین شکل استفاده شود و همین طور از ضرر کردن بیش تر صاحبان سردخانه های ارومیه جلوگیری شود. این عمل سیاست گذاری های درست نیاز دارد و همچنین نیازمند همراهی صاحبان و سرمایه گذاران سردخانه های صنعتی در منطقه است. به دلیل تنوع زیاد سیستم های برودتی در بازار ، باید از بهترین سیستم برودتی متناسب با بار برودتی  استفاده شود. همچنین باید استفاده از تجهیزات و طراحی دقیق و اصولی متناسب با نیاز باشد. در هنگام ساخت سردخانه به جای گذاری قسمت های مختلف سردخانه باید توجه شود تا نگهداری از محصولات کشاورزی و مواد غذایی به درستی انجام شود. در این مقاله نکات و تجهیزات لازم برای ساخت سردخانه در ارومیه و هزینه ساخت سردخانه در این شهر نیز بیان شد تا شما بتوانید از این اطلاعات استفاده کنید.